Ankara Kutludüğün Mutfak Kültürü
Kutludüğün Düğün Çorbası |
a) Evde yapılan ekmek
Beldenin her evinde saç ekmeği yapılmaktadır. Yufkalar açılır ve saç üzerinde pişirilir. Yufka pişince sacın üzerinden alınarak yağlanır. Ayrıca beldede bir adet Ekmek Fabrikası 6 adet köy fırını bulunmaktadır. Köy ekmeği bu fırınlarda pişirilir ve hodala denilen ortası simit gibi delik olan pidede yapılmaktadır.
b) Kışlık erzak
Kiş denilen bir çorba türünün malzemesi yaz aylarında hazırlanır. Bunun için yoğurt tuzlanır ve evin damında kurutulur. Kış geldiğinde kuruyan bu madde suyun içinde ovulur. Kaynatılarak çok lezzetli çorba elde edilir. Çeşitli meyveler kurutulur ve kışın hoşaf yapılır. Beldede meyve kurusundan hoşaf yapılmasına “Kak” denilmektedir. Ayva hoşafına ise “Borana” deniliyor.
Kış aylarında sarma yemek için bağ yaprakları toplanır suda tuzlanır, bidonda kışa kadar bekletilir.
Ayrıca salça, turşu ve pekmez de kış mevsiminde tüketmek için yaz aylarında hazırlanır.
Nohut, fasulye, bulgur, tarhana, erişte, un, dibekte dövülerek yapılan yarma kışlık erzak olarak hazırlanır.
c) Unlu yemekler
Gözleme, kol böreği, bazlama, gobit ve pazar böreği ve cızlama unla yapılmış börek çeşitleridir. Bunların içerisinde gözlememiz çok lezzetli ve meşhurdur.
Gaygana yemeği: Un ile su karıştırılarak yapılır. Üzerine yumurta kırılır, yağın üzerine konur ve pişirilir.
Pazar böreği: Hamur açılır, kare şeklinde kesilir. Kesilen kare hamurların dört kenarı birleştirilerek yağın içine atılır ve pişirilir.
Höşmerim: Kaymaklı süt kaynatılır, pelteleşene kadar un ilave edilerek yapılır. Hamur soğutulur ve tekrar yağın içine atılarak kızartılır. Höşmerim üzerine toz şeker dökülerek yenmektedir. Bölgede Höşmerimiz beğeniyle yenilen bir yemek çeşididir.
Miyan aşı: Lohusa kadınlar için yapılan miyan aşı (un çorbası), una su, tuz ve yağ ilave edip, kaynatılarak elde edilir. Lohusa kadına yedirilir.
Madımaklı şebit: Soğanlı gözlemeye madımak katılarak yapılır.
Cızlama: Hamur yumurta ile karıştırılarak inceltilir, sacın üzerine dökülür. Pişen yüzü çevrilerek yağlanır.
d) Et yemekleri
Beldede etten yahni yemeği yapılır. Davet sofralarının vazgeçilmez yemeğidir. Etler pilav üzerinde servis yapılır.
Kakaç: Et dilim dilim doğranır, tuzlanır ve ipe dizilir, burada kurutulur. İhtiyaç oldukça kullanılır.
Tirit yemeği: Soğan veya patatesin pişirilmesiyle yapılır. Üzerine köy ekmeği konur ve ekmeğin üzerine de et konarak servis yapılır. Bu yemeğe taltak tiridi de denir.
e) Sebze yemekleri
Efelek: Dağlarda, bahçelerde toplanan efelek otu yıkanarak suda hafifçe haşlanır ve sarması yapılır.
Efelek otu ile ıspanak yemeği gibi pişirilir ve üstüne yumurta kırılarak serviş yapılır.
Madımak: Bıçak ince ince doğranır, haşlanır. Biraz su ve yağ ilave edilir. Pirinç veya bulgur katılarak pişirilir.
Isırgan otu: Ispanak yemeği gibi pişirilir. Isırgan otunun çorbasının yapılışı beldede bilinmemektedir.
Ayrıca, fasulye, kabak, ıspanak, bakla, pırasa, lahana, dolma yemekleri de yapılır.
f) Tatlılar
Kutludüğün beldesinde sütlaç tatlısı yapılır. Yılda birkaç kez de aşure tatlısı pişirilir.
Pekmez helvası, kış aylarında yapılan bir tatlıdır. Un ile yağ kavrulur, üzerine pekmez damlatılır. Bu damlalara yapışan un topak topak olur. Bunlar soğutulur. Ya da unun içine dökülen pekmez iki kaşık yardımıyla top haline getirilir. Pekmez helvasının soğuk kış günlerinde insanın içini ısıttığını, dağlarda işi olan insanların pekmez helvası sayesinde üşümediğini söylerler.
Kalabalık topluluklara verilen yemeklerin sonunda pişmaniye ikram edilir.
Aralık 2005
Düzenleyen : Şerafettin ATEŞ